کد مطلب:3396 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

آثار و نتايج پرحرفي چيست؟

سخنگويي، يكي از نعمتهاي الهي براي انسان است. اين نعمت همانند نعمتهاي ديگر كه براي تكامل انسانها و بهرهبري از آنها براي پيشبرد اهداف الهي، ارزاني شده، كاربردهاي متفاوت، خوب و بد، دارد.

در آيات و روايات بر بهرهگيري از آن در كارهاي خير و خوب تأكيد شده است. از جملة آيات است:

1. وقُل لِعِبادي يَقولُوا الَّتي هِيَ اَحسَنُ اِنَّ الشَّيطـَنَ يَنزَغُ بَينَهُم اِنَّ الشَّيطـَنَ كانَ لِلاِنسـَنِ عَدُوًّا مُبينـا;(اسرأ،53)، و به بندگانم بگو: آنچه را كه بهتر است بگويند كه شيطان ميانشان را به هم ميزند، زيرا شيطان همواره براي انسان دشمني آشكار است;

2. واجعَل لي لِسانَ صِدقٍ فِي الأَخِرين;(شعرأ،84)، و نيز (طه،27).

پرگويي و پرچانگي اگر چه ذاتاً منفي نيست، اما از آن جا كه عامل مهمي براي كشيده شدن زبان به گناهان از جمله هرزهگويي، تمسخر، غيبت و... از آن به شدت نهي شده است.

در روايتي آمده است فردي خدمت حضرت رسول اكرمآمد و به پرچانگي پرداخت. پيامبر اكرم مانع از پرحرفي او شد و فرمود: زبان شما چند در دارد، آن مرد گفت: دو در دارد; لبها و دندانها. حضرت فرمود: آيا اين درها قادر نيستند تا مقداري از پرحرفي جلوگيري كنند. سپس فرمود: توجه داشته باش كه به احدي در دنيا چيزي داده نشده كه براي آخرتش زيان بارتر از زبانش باشد، آن زباني كه رها شده، پرحرف و ياوه گو است.(بحارالانوار، علامه مجلسي، ج 68، ص 280، مؤسسة الوفأ.)

در اين باره عالم بزرگ اخلاق، ملا احمد نراقي ميفرمايند: از براي سخنان، اگر چه بعضي فوايد هست، اما امتياز ميان خوب و بد سخن، نهايت صعوبت دارد، و علاوه بر اين، چون زبان را رها كردي اقتصار بر سخنان بيعيب مشكل است، پس بنابراين مهما امكن خاموشي را شعار خود ساختن و تا به حد ضرورت نرسيده، به سخن گفتن نپرداختن، اولي و اصوب است.(معراج السعادة، ملا احمد نراقي، ص 530، هجرت.)

برخي ديگر از پيامدهاي پرحرفي كه از روايات استفاده ميشود عبارتند از:

1. قساوت قلب و فراموشي ياد خدا.

2. پرگويي اگر ضرري به متكلم نداشته باشد فايدهاي نيز نخواهد داشت.

3. سبب لغزش و خطا.

4. عامل بيحيايي.

5. موجب پشيماني.